બાયોડીઝલ: પેટ્રોલ અને ડીઝલ આજે વાહનો માટે મુખ્ય બળતણ છે. પરંતુ, આ બંને પર્યાવરણને નુકસાન પહોંચાડે છે. તેથી, વિજ્ઞાનીઓ ઓછા પ્રદૂષણ વાળા બળતણ શોધી રહ્યા છે. આ દિશામાં બાયોડીઝલ એક મહત્વનો વિકલ્પ છે.
બાયોડીઝલ શું છે?
બાયોડીઝલ એ વનસ્પતિ તેલમાંથી બનાવેલું પર્યાવરણ મિત્ર બળતણ છે. ‘બાયો’ શબ્દ સજીવને દર્શાવે છે. વનસ્પતિ તેલમાંથી બનાવેલું હોવાથી તે ઓછું પ્રદૂષણ કરે છે અને પર્યાવરણને ઓછું નુકસાન પહોંચાડે છે.
બાયોડીઝલનું ઉત્પાદન
બાયોડીઝલનું ઉત્પાદન વિવિધ પ્રકારના વનસ્પતિ તેલમાંથી કરી શકાય છે. જેમ કે:
- સૂર્યમુખીનું તેલ
- સોયાબીનનું તેલ
- કપાસિયાનું તેલ
- જૈટ્રોફાનું તેલ
- અને અન્ય ઘણા વનસ્પતિ તેલ
આ તેલમાંથી બાયોડીઝલ બનાવવા માટે રાસાયણિક પ્રક્રિયા કરવામાં આવે છે. આ પ્રક્રિયામાં, તેલને મિથેનોલ સાથે પ્રતિક્રિયા કરાવવામાં આવે છે. આ રીતે બાયોડીઝલ મળે છે. પરંતુ, શુદ્ધ બાયોડીઝલ કરતાં ડીઝલ સાથે મિશ્રિત બાયોડીઝલનો વધુ ઉપયોગ થાય છે કારણ કે તે એન્જિન માટે વધુ યોગ્ય છે.
બાયોડીઝલના ફાયદા
- ઓછું પ્રદૂષણ: બાયોડીઝલનો ઉપયોગ કરવાથી હાનિકારક ગેસનું ઉત્સર્જન ઘટે છે.
- નવીનીકરણીય ઉર્જા: બાયોડીઝલ નવીનીકરણીય સ્રોતમાંથી બને છે, તેથી તેનો ઉપયોગ કરવાથી ક્રુડ ઓઇલ પર આધાર ઘટે છે.
- આર્થિક ફાયદા: બાયોડીઝલ સ્થાનિક રીતે ઉત્પન્ન કરી શકાય છે, જેનાથી આયાત પર આધાર ઘટે છે અને સ્થાનિક અર્થતંત્રને મજબૂત બનાવે છે.
- ગ્રામીણ વિકાસ: બાયોડીઝલનું ઉત્પાદન ખેડૂતો માટે નવા આવકના સ્ત્રોત ઉભા કરે છે.
બાયોડીઝલના ગેરફાયદા
- ઉત્પાદન ખર્ચ: બાયોડીઝલનું ઉત્પાદન પેટ્રોલ કે ડીઝલ કરતાં મોંઘું પડી શકે છે.
- ફસલ ઉત્પાદન પર અસર: મોટા પાયે બાયોડીઝલ ઉત્પાદન માટે જમીનનો ઉપયોગ વધે, જે ખાદ્ય ફસલોના ઉત્પાદનને અસર કરી શકે છે.
FAQ
બાયોડીઝલ કયા પ્રકારના વાહનોમાં વાપરી શકાય?
બાયોડીઝલ મોટાભાગના ડીઝલ એન્જિનમાં વાપરી શકાય છે, પરંતુ કેટલાક જૂના એન્જિનમાં સમસ્યા આવી શકે છે. તેથી, તમારા વાહનના મેન્યુઅલમાં ચકાસણી કરવી જરૂરી છે.
શું બાયોડીઝલ શુદ્ધ સ્વરૂપમાં વાપરી શકાય?
હા, શુદ્ધ બાયોડીઝલ વાપરી શકાય છે, પરંતુ ઘણીવાર તેને ડીઝલ સાથે મિશ્ર કરીને વાપરવામાં આવે છે. મિશ્રણનું પ્રમાણ બાયોડીઝલની ગુણવત્તા અને એન્જિનના પ્રકાર પર આધારિત છે.
બાયોડીઝલના ઉપયોગથી પર્યાવરણને કેટલું ફાયદો થાય છે?
બાયોડીઝલનો ઉપયોગ કરવાથી ગ્રીનહાઉસ ગેસનું ઉત્સર્જન ઘટે છે અને પર્યાવરણને નુકસાન ઓછું થાય છે. તેની પ્રભાવિતા ડીઝલના પ્રકાર અને બાયોડીઝલના ઉત્પાદન પદ્ધતિ પર આધારિત છે.
બાયોડીઝલ એ પર્યાવરણ મિત્ર બળતણનો એક ઉત્તમ વિકલ્પ છે. તેનો ઉપયોગ કરવાથી પર્યાવરણને ફાયદો થાય છે અને ક્રુડ ઓઇલ પરનો આધાર ઘટે છે. જો કે, તેના ઉત્પાદન અને ઉપયોગ સાથે સંકળાયેલા કેટલાક ગેરફાયદાઓ પણ ધ્યાનમાં લેવા જરૂરી છે.
