ઘણીવાર આપણે વાળ અને નખ કાપીએ છીએ, પરંતુ તેનાથી કોઈ દુખાવો થતો નથી. શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે શા માટે? આ પ્રશ્નનો જવાબ શરીરની રચના અને કાર્યપ્રણાલીમાં રહેલો છે.
મૃત કોષોની ભૂમિકા
આપણા વાળ અને નખ મુખ્યત્વે કેરાટિન નામના પ્રોટીનથી બનેલા હોય છે. મહત્વની વાત એ છે કે વાળ અને નખના બહારના ભાગમાં રહેલા કોષો મૃત હોય છે. જ્યારે આપણે વાળ કે નખ કાપીએ છીએ, ત્યારે આપણે આ મૃત કોષોને કાપીએ છીએ. મૃત કોષોમાં નર્વ્સ (સ્નાયુઓ) ન હોવાથી, કાપવાની ક્રિયા દુખાવો પેદા કરતી નથી.
વાળ અને નખનો વિકાસ
વાળ અને નખના મૂળમાં જીવંત કોષો હોય છે જે કેરાટિન ઉત્પન્ન કરે છે. આ નવા કોષો વાળ અને નખમાં ઉમેરાતા રહે છે અને તેને લંબાવે છે. જેમ જેમ કોષો ઉપર તરફ જાય છે, તેમ તેમ તે મૃત થાય છે અને કેરાટિનથી ભરેલા બને છે. આ મૃત ભાગ જ આપણે કાપીએ છીએ.
વાળ અને નખમાં તફાવત
જોકે વાળના મૂળમાં જીવંત કોષો હોય છે, જેને ખેંચવાથી દુખાવો થાય છે, પરંતુ વાળનો બાહ્ય ભાગ મૃત હોવાથી કાપવાથી દુખાવો થતો નથી. નખ પણ એ જ રીતે કામ કરે છે.
સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, વાળ અને નખ કાપવાથી દુખાવો ન થવાનું કારણ એ છે કે તેમનો બાહ્ય ભાગ મૃત કોષોથી બનેલો હોય છે, જેમાં નર્વ્સનો અભાવ હોય છે.
FAQ
- શું વાળ કાપવાથી વાળનો વૃદ્ધિ દર વધે છે? ના, વાળનો વૃદ્ધિ દર વાળ કાપવાથી પ્રભાવિત થતો નથી.
- શું નખ કાપવાથી ચેપ લાગી શકે છે? હા, જો નખ યોગ્ય રીતે કાપવામાં ન આવે તો ચેપ લાગી શકે છે.
- વાળ અને નખનો રંગ શા માટે બદલાય છે? આ મુખ્યત્વે ઉંમર, આહાર અને સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓને કારણે થાય છે.
- શું વાળ અને નખ કાપવાની કોઈ ખાસ રીત છે? હા, ચેપ ટાળવા માટે સ્વચ્છ સાધનોનો ઉપયોગ કરવો જરૂરી છે.
